2. 2019 թվականի երեք եռամսյակների նախնական տվյալներով Հայաստանի ՀՆԱ աճը կազմել է շուրջ 7.5%, ինչը 1.6 տոկոսային կետով գերազանցում է 2017 թվականի համապատասխան ցուցանիշը և 1.3 տոկոսային կետով՝ 2018 թվականինը: Երեք եռամսյակների տվյալներով Հայաստանը տնտեսական աճի տեմպով առաջինն է Եվրասիական տնտեսական միության, ԱՊՀ երկրների շարքում, Արժույթի միջազգային հիմնադրամի գնահատմամբ՝ նաև եվրոպական տարածաշրջանում:
3. 2020թ. պետական բյուջեով նախատեսված կապիտալ ծախսերը 2017 թվականի փաստացի ցուցանիշի նկատմամբ աճել են 21%-ով, 2018-ի փաստացի ցուցանիշի նկատմամբ՝ 90%-ով, 2019-ի բյուջեի համեմատ ավելի քան 30%-ով: 2020 թվականի պետական բյուջեի նախագծով պլանավորվել է կապիտալ ծախսերի շուրջ 102 մլրդ դրամ ավելացում՝ հասցնելով ՀՆԱ-ի 4.1% մակարդակի՝ 2018 թվականի 2.5-ի և 2019-ի 3.3-ի փոխարեն: 2020 թվականին ընդհանուր առմամբ նախատեսված է 287.7 միլիարդ դրամի կապիտալ ծախս: 2020-ին Հայաստանի պատմության մեջ առաջին անգամ Կառավարությունը չի նախատեսում վերցնել բյուջետային աջակցության վարկեր: Արտաքին աղբյուրներից ներգրավվելու են բացառապես այնպիսի վարկեր, որոնք օգտագործվելու են կոնկրետ նպատակային ծրագրերի համար, և դրանք քննարկվելու և վավերացվելու են Ազգային ժողովի կողմից:
4. 2020-ի պետական բյուջեով շուրջ 13%-ով ավելացել են սոցիալական նշանակության ու մարդկային կապիտալի զարգացմանն ուղղված հատկացումները: Մասնավորապես՝
• Սոցիալական պաշտպանության ոլորտին ուղղվող ծախսերը 2017-ի համեմատ ավելացել են 20%-ով, 2018-ի համեմատ` 18%-ով, 2019-ի համեմատ՝ 11%-ով՝ կազմելով 492 մլրդ. դրամ:
• Առողջապահության ոլորտին ուղղվող ծախսերը 2017-ի համեմատ ավելացել են 37%-ով, 2018-ի համեմատ` 43%-ով, 2019-ի համեմատ` 24%-ով՝ կազմելով 113.7 մլրդ. դրամ:
• Կրթության ոլորտին ուղղվող ծախսերը 2017-ի համեմատ ավելացել են 30%-ով, 2018-ի համեմատ` 32%-ով, 2019-ի համեմատ` 14%-ով՝ կազմելով 161.1 մլրդ. դրամ:
5. 2020 թվականին տնտեսական հարաբերություններին ուղղվող բյուջետային ֆինանսավորումը 2017-ի համեմատ ավելացել է 51%-ով, 2018-ի համեմատ՝ 74%-ով, 2019-ի համեմատ՝ 47%-ով և կազմել 195.4 մլրդ. դրամ (տնտեսական հարաբերություններ ասելով պետք է նկատի ունենալ տնտեսությանն առնչվող գրեթե բոլոր ճյուղերը՝ գյուղատնտեսությունից, ոռոգումից, տրանսպորտից մինչև տնտեսական մրցակցության պաշտպանություն): Բնակարանային շինարարությանն ուղղվող ֆինանսավորումը 2017-ի համեմատ ավելացել է 82%-ով, 2018-ի համեմատ՝ 2 անգամ (96%-ով), 2019-ի համեմատ` 27%-ով, և կազմում է 22.9 մլրդ. դրամ:
6. 2020թ. բյուջեով ճանապարհաշինությանն ուղղվող ֆինանսավորումը 2017-ի համեմատ ավելացել է 64%-ով, 2018-ի համեմատ` 104%-ով, 2019-ի համեմատ` 91%-ով` կազմելով 110.2 մլրդ. դրամ: Ի թիվս ճանապարհների կառուցման և բարեկարգման համար նախատեսվող միջոցների՝ «Հյուսիս-հարավ» ծրագրի շարունակման համար 2020-ին նախատեսվում է հատկացնել 25.9 մլրդ դրամ՝ 2.4 անգամ ավել, քան 2019-ին, 66%-ով ավել, քան 2018-ին և 22%-ով ավել, քան 2017-ին: Գյումրու քաղաքային ճանապարհների վերականգնման համար 2020-ին հատկացվելու է 9.4 մլրդ. դրամ՝ գրեթե 3 անգամ ավել, քան 2019-ին:
7. Երկրաշարժի հետևանքով անօթևան մնացած ընտանիքների առջև 1989 թվականից ձգվող Կառավարության պարտավորության ամբողջական իրականացման նպատակով 2020-ի բյուջեում այս ուղղությամբ հատկացվող գումարներն ավելի քան վեց անգամ ավելացել են, և 2020 թվականին բնակարանների խնդրի վերջնական լուծման համար նախատեսվում է հատկացնել ևս 3 մլրդ. դրամ: Արդյունքում` 2020-ին կլուծվի 453 ընտանիքների բնակարանի խնդիրը: Նախկինում յուրաքանչյուր տարի բնակարանով ապահովվել է միջինը 40-45 աղետից տուժած ընտանիք:
8. Աղետի գոտու 227 ընտանիքների բնակարանային խնդիրները կլուծվեն բնակարանների գնման վկայագրեր տրամադրելու միջոցով, որի համար Կառավարությունը 2019 թվականին հատկացրել է 1.3 մլրդ. դրամ:
9. 2020-ի բյուջեում Պաշտպանության նախարարությանը հատկացվել է 307 միլիարդ դրամ, որը 2018-ի փաստացի ցուցանիշը գերազանցում է 28%-ով կամ 66 միլիարդ դրամով, իսկ 2017-ի փաստացիի համեմատ ավել է մոտ 4.5%-ով: 2018-ի մայիսից ի վեր Հայաստանի Հանրապետությունը ձեռք է բերել տեսանելի ժամանակահատվածի համեմատ աննախադեպ քանակի զենք-զինամթերք՝ «ՍՈՒ-30ՍՄ» բազմաֆունկցիոնալ ինքնաթիռներ, «ՏՈՐ-Մ2ԿՄ» և «Օսա-ԱԿ» հակաօդային պաշտպանության համալիրներ: Զինված ուժերը համալրվել են հրետանային միջոցներով, զենիթային կայանքներով, հրաձգային զենքերով, զինամթերքով, 310 միավոր ավտոմոբիլային տեխնիկայով: Իրականացվել են տարբեր տեսակի սպառազինության նմուշների փորձարկումներ: ՀՀ Կառավարությունը փակել է 80-ականների զենքերի ամոթալի էջը, որովհետեւ ձեռքբերված սպառազինությունը կամ 2019 թվականի արտադրության է, կամ չօգտագործված:
10. 2019 թվականի հունվար-սեպտեմբերին օտարերկրյա ներդրումների ներհոսքը կազմել է 2 մլրդ. 174 մլն. դոլար, ինչը 2018-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ ավել է 465 մլն. դոլարով կամ 27.6%-ով, 2017-ի համեմատ 635 միլիոն դոլարով, կամ 41%-ով: Օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների գծով ստացումները նշված ժամանակահատվածում կազմել են 453.8 մլն. դոլար, ինչը 68.7 մլն. դոլարով կամ 17.8%-ով ավել է, քան 2018-ի ցուցանիշը:
11. 2019թ. ընթացքում գերակա ոլորտներում Կառավարության որոշումների արդյունքում հաստատվել է 57 ներդրումային ծրագիր՝ 212 մլրդ. դրամ ընդհանուր ներդրումային արժեքով: Հավանության արժանացած ներդրումային ծրագրերով նախատեսվում է, որ պետք է ստեղծվի 3,320 աշխատատեղ: 2018-ին հաստատվել է 43 ծրագիր՝ մոտ 195 մլրդ. դրամ ներդրումային արժեքով և 3283 ակնկալվող աշխատատեղով: Ընդհանուր ներդրումային արժեքի աճը կազմել է գրեթե 10%:
12. 2019թ. վերջի դրությամբ ՀՀ միջազգային պահուստների մակարդակը կազմել է 2 մլրդ. 849 մլն. ԱՄՆ դոլար, ինչը 2018 թվականի վերջի նկատմամբ ավել է 590 մլն. դոլարով կամ 26%-ով, իսկ 2017-ի նկատմամբ՝ 535 մլրդ. դոլարով կամ 23%-ով: 2019-ի ընթացքում ԿԲ-ն գնել է 565 մլն. դոլար և վաճառք չի իրականացրել: Սա բացառիկ ցուցանիշ է Երրորդ հանրապետության պատմության մեջ, որն ապահովում է Հայաստանի ֆինանսական համակարգի հուսալիությունն ու կայունությունը:
13. Տեղի է ունեցել Եվրապարտատոմսերի 3-րդ թողարկումը՝ 500 մլն. ԱՄՆ դոլար ծավալով և 10 տարի մարման ժամկետով: Նոր թողարկման պարտատոմսերի արժեկտրոնի եկամտաբերությունն ընդամենը 3.95% է՝ հետգնված պարտատոմսերի 6%-ի փոխարեն, ինչը նշանակում է, որ Հայաստանի համար էականորեն նվազել են պարտատոմսերի սպասարկման ծախսերը: Միայն այս գործողության արդյունքում Հայաստանը արտաքին պարտքի սպասարկման ընթացքում տարեկան կխնայի շուրջ 10 միլիոն դոլար:
14. 2018 թվականի մայիսի համեմատ 2019 թվականի վերջի դրությամբ Հայաստանում ի հայտ է եկել (ստեղծվել է կամ ստվերից դուրս է եկել) 81 հազար 534 նոր աշխատատեղ: Ցուցանիշները փաստում են, որ նոր ի հայտ եկած աշխատատեղերի բաշխվածության մեջ գնալով մեծանում է բարձր աշխատավարձով աշխատատեղերի չափաբաժինը, ինչը վկայում է տնտեսության խորքային և դրական տրանսֆորմացիայի մասին:
15. Զբաղվածության մակարդակը 2019 թվականի երրորդ եռամսյակում բարձրացել է մինչև 49,3%` 2018-ի 46,8%-ի և 2017-ի 46,3%-ի փոխարեն: Փաստացի մեկ տարվա ընթացքում Հայաստանում զբաղվածության մակարդակը բարձրացել է 2,5 տոկոսային կետով: Միևնույն ժամանակ, 2019-ի երրորդ եռամսյակում Հայաստանում գործազրկության մակարդակը նվազել է մինչև 18%՝ 2018-ի 20,1%-ի և 2017-ի 19,9%-ի փոխարեն:
16. 2019 թվականի ընթացքում Հայաստանում տպվել է 120 միլիոն 36 հազար 800 հատով կամ 38%-ով ավելի ՀԴՄ կտրոն, քան 2018-ին: Արդյունքում՝ 2018 թվականի համեմատ արձանագրվել է 345 միլիարդ 413 միլիոն դրամի կամ 21.9%-ով ավելի առևտրաշրջանառություն:
17. 2019 թվականին ՏՏ ոլորտի 230 կազմակերպություն ստացել է հարկային արտոնություններ, որոնց թվում Սփյուռքից դիմածների թիվը կազմում է շուրջ 30 ընկերություն, ընդանուր առմամբ ոլորտում ստեղծվել են ավելի քան 1200 նոր աշխատատեղեր: Արտոնության համար դիմել են Ֆրանսիայից, ԱՄՆ-ից, Ռուսաստանից, Ավստրիայից, Վրաստանից, Շվեյցարիայից, Իրանից, Գերմանիայից, Միացյալ Թագավորությունից, Նիդերլանդներից: «ՆերՈւժ» ծրագրի շրջանակներում աշխարհի 17 երկրներից (Վրաստան, Բելառուս, Չինաստան, Չեխիա, Էստոնիա, Գերմանիա, Ֆրանսիա, Մեծ Բրիտանիա, Մալթա, Իռլանդիա, Լեհաստան, Իսպանիա, Լիբանան, Հարավային Կորեա, Ռուսաստան, ԱՄԷ, ԱՄՆ) Հայաստան են ժամանել ավելի քան 47 ընկերություններ, որոնցից հաղթողները կարժանանան դրամաշնորհի և կստանան Հայաստանում ապրելու և աշխատելու հնարավորություն։
18. 2019 թվականի հունվար-սեպտեմբերին Հայաստան այցելած ներգնա զբոսաշրջային այցելությունների թիվը կազմել է 1.459.152, կամ աճը նախորդ տարվա հունվար-սեպտեմբերի համեմատ կազմել է 14.4%։ 2019 թվականի հունվար-սեպտեմբերին 2018-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ Հայաստան այցելած զբոսաշրջիկների թիվը Ռուսատանի Դաշնությունից ավելացել է 76.2%-ով, Գերմանիայից՝ 2.2 անգամ, Ֆրանսիայից՝ 2.3 անգամ, Իտալիայից` 62.8%-ով, Նիդերլանդներից՝ 98.6%-ով, Իրանից՝ 13.3%-ով, Վրաստանից` 11.7%-ով, Կանադայից՝ 43.8%-ով, Ուկրաինայից՝ 31.7%-ով, Չինաստանից՝ 42.14%-ով, ԱՄՆ-ից՝ 18.51%-ով, Իսպանիայից՝ 57.17%-ով: 2019-ի հունվար-սեպտեմբերին նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ ներքին զբոսաշրջային այցելություններն աճել են 45.7%-ով:
19. 2019-ին Հայաստան է ժամանել 4 միլիոն 319 հազար 618 մարդ:
2018-ին Հայաստան է ժամանել 3 միլիոն 757 հազար 187 մարդ:
2017-ին Հայաստան է ժամանել 3 միլիոն 398 հազար 137 մարդ:
2017-ի համեմատ 2019-ին Հայաստան է ժամանել 921 հազար 475-ով, կամ 27.1%-ով ավել մարդ: 2019-ի արդյունքներով Հայաստան ժամանողների թիվը 10.506-ով ավել է մեկնողների թվից:
20. Մի շարք հեղինակավոր կազմակերպություններ և պարբերականներ Հայաստանը և Երևանը ներառել են զբոսաշրջության համար նախընտրելի ուղղությունների թվում: 2020-ի ոչ հայտնի զբոսաշրջային այցելությունների լավագույն տասնյակում Հայաստանն ընդգրկել են բրիտանական «The Telegraph», «Financial Times» պարբերականները, ամերիկյան «Forbes» պարբերականը։ Booking.com-ը Երևանն ընդգրկել է 2020 թվականի աշխարհի ամենաակտիվ տուրիստական ուղղությունների թոփ տասնյակում: Ըստ «Condé Nast Traveler» ամսագրի՝ ՀՀ-ն ընդգրկվել է ճանապարհորդության 2020 թվականի թոփ 20 ուղղությունների մեջ:
21. 2019-ի հունվար-նոյեմբերին Հայաստանի արտահանումը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ ավելացել է 9%-ով՝ կազմելով 2 մլրդ. 401 մլն. ԱՄՆ դոլար, իսկ ներմուծումն ավելացել է 6.6%-ով՝ կազմելով 4 մլրդ. 830 մլն. ԱՄՆ դոլար։ «Վերին Լարս» միջազգային ավտոմոբիլային անցակետում մաքսային գործառնությունների իրականացման հետ կապված խնդիրների լուծման ուղղությամբ օպերատիվ քայլեր ձեռնարկելու նպատակներով Հայաստանի Հանրապետությունը Վերին Լարսում կունենա մաքսային կցորդ:
22. Կառավարությունը հաստատել է «Փոքր և միջին ջերմատնային տնտեսությունների ներդրման պետական աջակցության» ծրագիրը, որը հնարավորություն է ընձեռելու գյուղատնտեսներին կառուցել ժամանակակից տեխնոլոգիական պահանջներին համապատասխանող նոր ջերմատներ, ինչի արդյունքում գյուղացիական տնտեսություններն անցնելու են ցածրարժեքից դեպի բարձրարժեք գյուղատնտեսության: Ծրագրի իրականացման 3 տարիների ընթացքում նախատեսվում է արդիական չափորոշիչներով ջերմատնային տնտեսությունների կառուցում՝ շուրջ 35 հա ընդհանուր մակերեսով, բերքատվության բարձրացում և ջերմատնային արտադրանքի ծավալների ավելացում՝ տարեկան շուրջ 3600 տոննայով, ինքնարժեքի իջեցում, տնտեսավարող սուբյեկտների եկամուտների ավելացում, մրցունակության մակարդակի բարձրացում և այլն: Ծրագրով նախատեսվում է փոխհատուցել ջերմատների կառուցման ծախսերի շուրջ 1/3-ը, իսկ սահմանապահ գյուղերի բնակիչներին և զինհաշմանդամություն ունեցող անձանց համար՝ ծախսերի կեսը:
23. «Գյուղատնտեսության ոլորտի տրամադրվող վարկերի տոկոսադրույքների սուբսիդավորման» ծրագրի շրջանակներում 2019 թվականի տասնմեկ ամսվա օպերատիվ տվյալների համաձայն՝ արդեն տրամադրվել է շուրջ 8000 միավոր վարկ՝ 32 մլրդ. դրամի չափով: Նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանի համեմատությամբ ծրագրից օգտվողների թիվը աճել է շուրջ 73%-ով, իսկ տրամադրված վարկերի գումարը՝ շուրջ 61%-ով: Ծրագրի շրջանակներում տրվում են 3-ից 15 միլիոն դրամ վարկեր՝ սահմանապահ բնակավայրերին` 0%-ով, գյուղատնտեսական կոոպերատիվներին` 3%-ով, այլ տնտեսվարողներին` 5%-ով:
24. 2019-ին լրամշակվել է խաղողի, ժամանակակից տեխնոլոգիաներով մշակվող ինտենսիվ պտղատու այգիների և հատապտղանոցների հիմնման համար պետական աջակցության ծրագիրը. տրամադրվել է 347.8 մլն. դրամ գումարի 13 միավոր վարկ 32.2 հա այգեհիմնման համար, սուբսիդավորման գումարը կազմել է 38.8 մլն. դրամ և մեկ շահառուի տրամադրվել է փոխհատուցում 1 հա այգեհիմնման համար՝ 7.04 մլն. դրամ արժեքով։ Նախորդող տարում ծրագրից օգտվել է ընդամենը մեկ անձ: Այս ծրագրող վարկերը տրամադրվում են 2%-ով, սահմանապահ գյուղերին` 0%-ով, 3 հեկտարից ավել այգի հիմնող գյուղատնտեսական կոոպերատիվներին` 0%-ով: 0.5-ից 10 հեկտար այգիների հիմնման համար տրվում է ծախսերի 50% փոխհատուցում:
25. 2019 թվականին մեկնարկել է «Փոքր և միջին «Խելացի» անասնաշենքերի կառուցման կամ վերակառուցման և դրանց տեխնոլոգիական ապահովման պետական աջակացության» ծրագիրը, որի շրջանականերում տրամադրվել է հավաստագիր 104 քաղաքացու և կնքվել է փոխհատուցման 12 պայմանագիր: Ծրագրի շրջանակներում պետությունը վերադարձնում է անասնաշենքի կառուցման կամ վերակառուցման համար արված ծախսերի 50%-ը, իսկ սահմանապահ գյուղերում և հաշմանդամություն ձեռքբերած զինվորականների պարագայում՝ 70%-ը:
26. Մեկնարկել է 2019-2024 թվականների տավարաբուծության զարգացման ծրագիրը, որի շրջանակում ձեռք է բերվել 304 գլուխ կենդանի՝ 391.0 մլն. դրամ արժեքով, սուբսիդավորման գումարը կազմել է 9.0 մլն. դրամ։ Մեկնարկել է 2019-2023 թվականների ոչխարաբուծության և այծաբուծության զարգացման պետական աջակցության ծրագիրը. ձեռք է բերվել 203 գլուխ կենդանի, տրամադրվել է 78.9 մլն դրամ արժեքով 1 միավոր վարկ։ Այս ծրագրող վարկերը տրվում են 2%-ով, սահմանապահ գյուղերի բնակիչներին և գյուղատնտեսական կոոպերատիվներին` 0%-ով:
27. Գյուղատնտեսական տեխնիկայի ֆինանսական վարձակալության` «լիզինգի պետական աջակցության» ծրագրով 2019 թվականին 210 շահառուի տրամադրվել է 357 միավոր գյուղատնտեսական տեխնիկա, այդ թվում՝ 157 միավոր տրակտոր, 4 միավոր կոմբայն, լիզինգի գումարը կազմել է 1.7 մլրդ. դրամ, սուբսիդավորման գումարը՝ 129.5 մլն. դրամ։ Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի նկատմամբ շուրջ 1.7 անգամ ավելացել է ինչպես լիզինգառուների, այնպես էլ տրամադրված գյուղատնտեսական տեխնիկայի թիվը։ Այս ծրագրով հնարավոր է ստանալ վարկեր 2% տոկոսադրուքով:
28. Մի շարք գյուղմթերքների արտահանումը 2019-ին էականորեն աճել է 2018-ի նկատմամբ.
• Խնձոր – աճը 3240 տոննա կամ 32%
• Կեռաս – աճը 1440 տոննա կամ 35%
• Արքայանարինջ – աճը 2000 տոննա կամ 96%
• Թութ, թուզ, հաղ., մոշ – աճը 700 տոննա կամ 86%
• Ելակ, ազնվամորի – աճը 725 տոննա կամ 172%
• Բալ, հոն – աճը 150 տոննա կամ 27%
• Լոլիկ – աճը 4300 տոննա կամ 23%
• Վարունգ – աճը 6600 տոննա կամ 266%
• Ծաղկակաղամբ, բրոկոլի – աճը 1500 տոննա կամ 45%
• Բողկ – աճը 730 տոննա կամ 58%
• Սունկ – աճը 840 տոննա կամ 148%
• Պղպեղ – աճը 280 տոննա կամ 47%
• Սմբուկ – աճը 600 տոննա կամ 657%
• Ձմերուկ, սեխ – աճը 225 տոննա կամ 50%
2019-ը եզակի տարի էր, երբ խաղողի մթերման ժամանակ սթրեսային և ցայտնոտային տեղեկություններ չստացվեցին:
29. Գրեթե մեկ տարի տևած բանակցությունները պսակվել են հաջողությամբ. ձեռք է բերվել Իրանի տարածքով կենդանի կենդանիների տարանցիկ արտահանման համաձայնություն: Տնտեսվարողներն այլևս ստիպված չեն լինի հսկայական գումարներ վճարել ինքնաթիռով Իրան, Իրաք, Քուվեյթ, Արաբական Միացյալ Էմիրություններ, Քաթար և այլուր կենդանիներ տեղափոխելու համար: Վստահաբար կարելի է պնդել, որ կենդանիների արտահանման ծավալները կտրուկ կավելանան, ինչն էլ կխթանի անասնաբուծության զարգացումը:
30. 2019թ. սեպտեմբերի 30-ից Հայաստանում ներդրվել է գյուղատնտեսության ապահովագրության պիլոտային ծրագիրը, որի շրջանակներում խաղող և ծիրան մշակաբույսերի համար հասանելի է լինելու գյուղատնտեսության ապահովագրությունը: Ծրագրի իրականացման արդյունքում Հայաստանի 6 մարզերում կարկուտի և հրդեհի, գարնանային ցրտահարության ռիսկերից կապահովագրվի ավելի քան 30 հազար հա հողատարածք, նախադրյալներ կստեղծվեն գյուղատնտեսության ապահովագրության ամբողջական ներդրման համար։ Գյուղացու ֆինանասական ծախսի առնվազն 50%-ը կհոգա պետությունը, իսկ ցրտահարության ռիսկի ապահովագրավճարն էլ կփոխհատուցվի 60%-ով։
31. Հայաստանից առաքվող փոստային փաթեթների մաքսային զննման ձևակերպման համար սահմանված սակագինը (2250 դրամ) չեղարկվել է՝ հնարավորություն ընձեռելով փոքր և միջին բիզնեսին ավելի արդյունավետ օգտագործել էլեկտրոնային առևտրի և արտահանման հնարավորությունները:
32. Գործարկվել է ներդրումների աջակցման կենտրոնի «Մեկ պատուհան» համակարգը։ Այն Հայաստանում ներդրումներ իրականացնելու մտադրություն ունեցող տեղացի և օտարերկրյա գործարարներին կուղեկցի ներդրումներ իրականացնելու համար անհրաժեշտ բոլոր գործընթացներում և կտրամադրի համալիր աջակցություն մի շարք ուղղություններով՝ սկսած տվյալ ոլորտի հնարավորություններից և պայմաններից, մինչև ծրագրի ընթացքում առաջացած խնդիրներին օպերատիվ արձագանքում:
33. 2019 թվականին կառուցվել և հիմնանորոգվել է 350 կմ ավտոճանապարհ, ինչպես նաև սուբվենցիոն ծրագրերով հիմնանորոգվել է ևս 110 կմ ճանապարհ, այսինքն` կառուցվել է շուրջ 460 կմ ճանապարհ: 2019-ի պետական նշանակության հիմնանորոգված ավելի քան 350 կիլոմետր ճանապարհը այնքան է, որքան 2015, 2016, 2017 թվականներին հիմնանորոգվածները միասին վերցված: Փաստացի մեկ տարում կատարվել է այնքան աշխատանք, որքան նախկինում կատարվում էր 3 տարում:
34. Համայնքների տնտեսական և սոցիալական ենթակառուցվածքների զարգացման նպատակով հաստատվել է 462 սուբվենցիոն ծրագիր՝ 16.3 մլրդ. դրամ ընդհանուր արժեքով: 382 ծրագրերի շինարարական և սարքավորումների ձեռքբերման աշխատանքներն ավարտվել են։ ՀՀ մարզերի 46 համայնքներում իրականացվել են խմելու ջրագծի վերանորոգման, վերակառուցման, ջրագծի անցկացման, արտաքին և ներքին ցանցի վերանորոգման, մայր ջրատարի կառուցման աշխատանքներ՝ շուրջ 860 մլն. դրամ արժեքով։ 2020 թվականին սուբվենցիոն ծրագրերի համար պետական բյուջեից հատկացվել է 10 միլիարդ դրամ:
35. ՀՀ մարզերում աղբահանության համակարգում տնտեսվարող սուբյեկտներին ներգրավելու ուղղությամբ ձեռնարկված միջոցառումների շնորհիվ շուրջ 220%-ով աճել է 2017 թվականի տարեսկզբի համեմատ աղբահանության ծառայությունների մատուցման կնքված պայմանագրերի թիվը։ Սեփական պոտենցիալի հիման վրա զարգացում ապահովելու նպատակով կարողություններ ձևավորելու համար Հայաստանի տարածքային զարգացման հիմնադրամի միջոցով 24 միավորված համայնքներին տրամադրվել է 44 միավոր կոմունալ և 25 միավոր գյուղատնտեսական տեխնիկա՝ 1.2 մլրդ. դրամ ընդհանուր աժեքով։
36. Իրականացվել է ավտոտրանսպորտային միջոցների մաքսային ձևակերպումները ՊԵԿ հյուսիսային մաքսատուն-վարչություն տեղափոխման գործընթացը, ինչի արդյունքում երրորդ երկրներից Հայաստան ներմուծվող տրանսպորտային միջոցների հոսքը աստիճանաբար ուղղվել է դեպի Գյումրի։ 2019 թվականի ընթացքում Հայաստան է ներմուծվել 189018 հատ ավտոմեքենա, որը շուրջ երեք անգամ գերազանցում է 2018 թվականի ցուցանիշը։ 2020 թվականից սկսած Արտաքին տնտեսական գործունեության կենտրոնի տարածքում՝ դրա ընդլայնմանը զուգընթաց, իրականցվելու է ԱՏԳ առնչվող գործարքների աստիճանական տեղափոխություն ու կենտրոնացում։ Մասնավորապես իրականացվելու են արտահանման հետ կապված բոլոր գործողությունները «Մեկ կանգառ, մեկ պատուհան» սկզբունքով՝ բարեփոխված, գերժամանակակից նոր մաքսային մարմինների միջոցով։ ԱՏԳ կենտրոնում կրճատվելու են արտահանման թույլտվությունների ստացման ժամկետները, իրականացվելու է սահուն, արագ և արդյունավետ վարչարարություն, ինչպես նաև կատարելագործվելու է լայնորեն կիրառվող նախնական հայտարարագրման ինստիտուտը։
37. 2018-ի ընթացքում Կառավարությանը հաջողվել է 2017-ի համեմատ 2.2 տոկոսային կետով նվազեցնել աղքատության մակարդակը, որը նախորդ տարվա տվյալներով գնահատվում է 23.5%, ինչն ամենացածրն է այս ցուցանիշի հաշվարկման ողջ ընթացքում: Ընդ որում, ծայրահեղ աղքատների թիվը 2017-ին արձանագրված 1.2%-ից նվազել է մինչև 1%: Հայաստանում աղքատության մակարդակի անկումը պայմանավորող առավել կարևոր գործոնը եղել է տնտեսության աճը: Պետք է ընդգծել, որ Հայաստանում աղքատության մակարդակի գնահատումն իրականացվում է Համաշխարհային բանկի վերանայված՝ թվով երրորդ մեթոդաբանության համաձայն, որը կիրառվում է 2009 թվականից սկսած:
38. 2020-ից մեկնարկելու են ծնելիության խրախուսման, երիտասարդ և երեխաներ ունեցող ընտանիքների աջակցության նոր ծրագրեր, որոնք կգործեն 2020-ի հուլիսի 1-ից.
• Վեց անգամ կբարձրանա առաջին երեխայի ծննդյան միանվագ նպաստը՝ 50 հազար դրամից դառնալով 300 հազար դրամ։
• Երկրորդ երեխայի ծննդյան միանվագ նպաստը կդառնա 300 հազար դրամ, նախկին 150 հազարի փոխարեն։
• 2020 թվականի հուլիսի 1-ից մինչև երկու տարեկան երեխայի խնամքի նպաստի չափը 18 հազար դրամի փոխարեն սահմանվել է 26.500 դրամ։
• Գյուղական բնակավայրում բնակվող ծնողի համար 2020-ի հուլիսի 1-ից նախատեսվում է նշանակել հավելյալ խնամքի նպաստ, որը կկազմի 26.500 դրամ: Այսինքն` գյուղական բնակավայրում բնակվող և միաժամանակ վարձու աշխատող հանդիսացող ծնողին, եթե նա գտնվի մինչև երեք տարեկան երեխայի խնամքի արձակուրդում, կնշանակվի խնամքի նպաստ` որպես վարձու աշխատող` 26.500 դրամ, և որպես գյուղական բնակավայրում բնակվող` 26.500 դրամ, ընդհանուր առմամբ շահառուն կստանա 53.000 դրամ:
• Նախադպրոցական և դպրոցական հաստատությունները կունենան երկարօրյա խնամքի և ուսման ծառայությունների ընդլայնում, մասնավորապես՝ համավճարի տարբերակով կկազմակերպվի խնամք` ժամը 08:30-ից մինչև 19:00-ն:
• Երեխայի ծնունդով պայմանավորված հիպոթեքային վարկով բնակարան ձեռք բերելու համար պետությունը կտրամադրի և՛ միանվագ դրամական աջակցություն, և՛ կանխավճարի ապահովագրություն մարզային բնակավայրերում:
Նշեմ նաև, որ պարզեցվել է պետպատվերի շրջանակներում փոքրիկների բուժօգնության տրամադրման կարգը։ Բուժհիմնարկներում այլևս երեխայի առողջության պետական հավաստագիր չեն պահանջելու:
39. Ուսուցիչների նվազագույն աշխատավարձը մեկ դրույքի համար սահմանվել է առնվազն 108 հազար դրամ, ընդ որում՝ աշակերտների թվից կախված` որոշ դպրոցների աշխատավարձը կարող է ավելի բարձր լինել։ 2020 թվականի հունվարի 1-ից ուժի մեջ է մտել հանրակրթական դպրոցների մանկավարժներին և դպրոցահասակ երեխաներին տրանսպորտային ծառայությունների դիմաց փոխհատուցում տրամադրելու նոր կարգը, որի համաձայն` փոխհատուցում կտրվի ՀՀ մարզերի դպրոցների այն ուսուցիչներին և աշակերտներին, որոնք աշխատելու կամ սովորելու համար մի բնակավայրից մյուսն են երթևեկում: Այս նպատակով պետբյուջեից 3,5 անգամ ավելի շատ գումար է հատկացվելու: Այս ծրագրով փոխհատուցում է տրվում 3000 ուսուցիչների և 1000 աշակերտների: Բացի դրանից, հաստատվել է «Երևանում բարձրագույն կրթության հասանելիության ապահովում մարզաբնակ ուսանողներին» ծրագիրը, համաձայն որի՝ կեցության ծառայությունների վճարների զեղչերից կարող են օգտվել ավելի մեծ թվով խմբեր: 2019 թվականին կազմակերպվել է վերապատրաստում ՀՀ բոլոր մարզերի շուրջ 342 դպրոցների շուրջ 2498 ուսուցչի համար: Վերապատրաստումն անցկացվել է «Ես և շրջակա աշխարհը», «Մաթեմատիկա», «Հանրահաշիվ», «Հասարակագիտություն» առարկաների ուսուցիչների համար:
40. 2020 թվականի հունվարի 1-ից գործում է հանրակրթական ուսումնական հաստատությունների սովորողներին անվանական կրթաթոշակի տրամադրման նոր կարգը։ Մեկ տարի ժամանակով ամսական նշված չափի կրթաթոշակ կարող են ստանալ հանրակրթական ուսումնական հաստատությունների այն սովորողները, որոնք միջազգային առարկայական օլիմպիադաների, միջազգային դպրոցական այլ օլիմպիադաների եզրափակիչ փուլերի մասնակիցներ են կամ ՀՀ առարկայական հանրապետական օլիմպիադաների եզրափակիչ փուլերի հաղթողներ: Կրթաթոշակների չափը տատանվելու է ամսական 5-25 հազար դրամի սահմաններում: Պետական կրթաթոշակ կտրամադրվի հայաստանցի երիտասարդ ձեռներեցներին Սիլիկոնյան հովտում ուսանելու համար: Ընտրված 45 երիտասարդ ձեռներեցների ուսման հետ կապված բոլոր ծախսերը հոգալու է ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունը։
41. 2020-ի հունվարի 1-ից Երևանի շտապ բժշկական օգնության շուրջ 950 աշխատակիցների աշխատավարձը բարձրացել է 10%-ով։ Երևանի երաժշտական և արվեստի դպրոցների, մանկապատանեկան ստեղծագործական կենտրոնների աշխատողների աշխատավարձը ավելացել է մինչև 25%-ով, մարզադպրոցների աշխատողների աշխատավարձը՝ շուրջ 56%-ով: Մարզամշակութային հիմնարկների աշխատակիցները կունենան նաև առողջապահության ապահովագրություն: Այս ոլորտում ավելացել է շուրջ 5000 մարդու աշխատավարձ:
42. Երևան քաղաքի 2020-ի բյուջեն եկամտային մասով 2017-ի բյուջեի փաստացի ցուցանիշի համեմատ ավել է լինելու 48%-ով, 2018-ի համեմատ` 56%-ով, իսկ 2019-ի ծրագրայինի համեմատ՝ 30%-ով: Ընդ որում, առաջին անգամ քաղաքի ակնկալվող եկամուտները գերազանցում են 100 միլիարդի սահմանագիծը՝ կազմելով ավելի քան 107 միլիարդ դրամ, իսկ սեփական եկամուտներն ավելանում են 3 միլիարդով (17.5%-ով):
43. Առևտրային բանկերի և վարկային կազմակերպությունների կողմից տրամադրված հիպոթեքային վարկերի պորտֆելի մնացորդը 2017 թվականի վերջին կազմել է 238 մլրդ. դրամ (29 հազար հատ վարկ): 2018 թվականի վերջի դրությամբ հիպոթեքային պորտֆելի մնացորդը կազմել է 285 մլրդ. դրամ (33 հազար հատ վարկ)՝ աճելով նախորդ տարվա նկատմամբ 20%-ով: 2019 թվականի վերջի դրությամբ հիպոթեքային պորտֆելի մնացորդը կազմել է 393 մլրդ. դրամ (41 հազար հատ վարկ)՝ աճելով նախորդ տարվա նկատմամբ 38%-ով: Միայն առևտրային բանկերի կողմից 2017 թվականի ընթացքում նոր տրամադրված հիպոթեքային վարկերի ծավալը կազմել է 83 մլրդ. դրամ, 2018 թվականի ընթացքում՝ 101 մլրդ. դրամ, իսկ 2019 թվականի ընթացքում՝ 165 մլրդ. դրամ, այսինքն՝ 2019-ին 2017 թվականի համեմատ հիպոթեքային վարկերի ծավալը աճել է 99%-ով: Վերը նշվածի ներքո, Ազգային հիփոթեքային և Բնակարան երիտասարդներին կազմակերպությունների կողմից տրամադրված ծրագրային հիպոթեքային վարկերը 2017 թվականի ընթացքում կազմել են 16.9 մլրդ. դրամ, 2018 թվականի ընթացքում՝ 17.7 մլրդ. (1817 հատ վարկ), իսկ 2019 թվականի ընթացքում՝ 25.0 մլրդ դրամ (2339 հատ վարկ), այսինքն՝ այս ծրագրով 2019-ին 2017 թվականի նկատմամբ արձանագրվել է 48% աճ: Երևանը կանգնած է շինարարական բումի նախաշեմին. 2019-ի ընթացքում տրամադրվել է 2612 շինարարության թույլտվություն: 2017-ի համեմատ շինթույլտվությունների քանակն ավելացել է 813-ով կամ 45%-ով, իսկ 2018-ի համեմատ՝ 1132-ով կամ 76%-ով: Բնակարանաշինության ծրագրեր են մեկնարկել նաև հանրապետության այլ քաղաքներում:
44. Էական աճել է հիփոթեքային վարկի տոկոսների վճարման համար ուղղվող ֆիզիկական անձանց եկամտային հարկի վերադարձվող գումարը: 2019 թվականին վարկառուների թիվը դարձել է 2.568, որը 2018-ի համեմատ ավելացել է 64%-ով, 2017-ի համեմատ՝ 180%-ով: 2019թ-ին վարկառուներին վերադարձվել է 7.9 միլիարդ դրամ, որը 2018-ի համեմատ ավել է 69%-ով, 2017-ի համեմատ՝ 227%-ով:
45. Փրկարար ծառայության շարքային անձնակազմի միջին աշխատավարձը 85-90 հազար դրամից բարձրացվել է մինչև 130 հազար դրամ: Հոկտեմբերի 1-ից 99 անտառապետի և 512 անտառապահի աշխատավարձը բարձրացվել է 20%-ով: Աշխատակիցներն առաջին անգամ ապահովվել են ամառային և ձմեռային արտահագուստով:
46. Բացառապես մտավոր խնդիրներ (այդ թվում՝ աուտիզմ) ունեցող անձանց խնամքի և սոցիալական վերականգնողական ծառայություններ մատուցող կազմակերպություններում մասնագիտացված աշխատանք կամ խնամք իրականացնողների նվազագույն աշխատավարձը 2020 թվականի հունվարի 1-ից ավելացել է 30%-ով:
47. 2020թ. հունվարի 1-ից նվազագույն աշխատավարձը 55 հազարից բարձրացել է մինչև 68 հազար դրամ, ինչի արդյունքում միջինը 20%-ով բարձրացել է մոտ 130 հազար աշխատողի աշխատավարձ: 2020 թվականի հունվարի 1-ից համահարթ եկամտահարկի համակարգի գործարկման արդյունքում շուրջ 272 հազար քաղաքացու աշխատավարձ կբարձրանա: Այս ամենի արդյունքում քաղաքացիների կողմից հավելյալ տնօրինվող գումարի չափը կավելանա ամսեկան 2.5-ից 4 միլիարդ դրամով:
48. Կառավարության որոշմամբ 1.9 մլրդ. դրամ է հատկացվել մանկատան շուրջ 300 շրջանավարտների համար բնակարանի գնման վկայագրեր տրամադրելու նպատակով: Ծրագրի շահառուները առաջնահերթության կարգով ընդգրկվել են նաև զբաղվածության պետական ծրագրերում։ Այսպիսով Կառավարությունը կատարում է 2003 թվականից չկատարված պետական պարտավորությունը:
49. 2020-ից Երևանի քաղաքապետարանը սկսում է սոցիալական բնակարանների շինարարության ծրագիրը։ Ըստ այդմ, 2019-ին տնտեսված միջոցների հաշվին կկառուցվի 16-18 հարկանի շենք, որտեղ կտեղափոխվեն 4-րդ կարգի վթարային 2-3 շենքերի բնակիչներ: Այդ հինգհարկանի շենքերը կհանվեն շահագործումից, կտրամադրվեն ներդրումային ծրագրերով կառուցապատողներին, դրանց փոխարեն կկառուցվեն բարձրահարկեր, որտեղից քաղաքապետարանը կստանա այդ հինգ հարկանիների բնակֆոնդը։ Այս մոդելով քաղաքապետարանը մտադիր է առաջիկա տարիներին լուծել 4-րդ կարգի վթարային շենքերի խնդիրը Երևանում։
50. Կառավարության որոշմամբ շուրջ 1.5 մլրդ. դրամ կտրամադրվի Ադրբեջանից բռնագաղթած 112 ընտանիքի բնակարանային խնդրի լուծման համար։ 10 տարի այս ուղղությամբ Կառավարությունը համարյա ոչինչ չէր արել։
51. Կառավարության որոշմամբ՝ ընտանեկան նպաստի համակարգում ընդգրկված 1000 ընտանիք կստանա աջակցություն անասնապահությամբ զբաղվելու համար: Ծրագրի նպատակը նպաստառուների համար կայուն եկամտի ստեղծումն է, ինչպես նաև նախատեսվում է պահպանել այդ ընտանիքների՝ ընտանեկան կամ սոցիալական նպաստի իրավունքը 12 ամիսների ընթացքում: Ծրագրի իրականացման համար նախատեսվել է շուրջ 700 մլն. դրամ։ Շահառուները կստանան 350.000 դրամ անասունի ձեռքբերման համար, 230․000 դրամ կերի ձեռքբերման համար, անասունին/ներին պահելու համար ծրագրի շահառուին և անասնաբույժին տրամադրվում է ամենամսյա գումար նվազագույն աշխատավարձի` համապատասխանաբար 50 և 20%-ի չափով։
52. 2020 թվականի հունվարի 1-ից Կառավարությունը փոխհատուցելու է Հայաստանի սոցիալական բնակարանային ֆոնդի կացարաններում բնակվող միայնակ կենսաթոշակառուների սպառած բնական գազի, էլեկտրական էներգիայի և ջրամատակարարման վարձավճարները: 2019-ի դեկտեմբերի 1-ի դրությամբ կացարաններում բնակվում է 63 միայնակ կենսաթոշակառու:
53. Զինծառայողների ապահովագրության հիմնադրամը 2020 թվականի հունվարի 1-ից սկսել է 1998 թվականի հունվարի 1-ը ներառյալ և դրանից հետո հայրենիքի պաշտպանության ժամանակ զոհված զինծառայողների ընտանիքների անդամներին, 1-ին կամ 2-րդ խմբի հաշմանդամություն ստացած զինծառայողներին աջակցություն ցուցաբերելու գործընթացը: Մեկուկես տարվա ընթացքում հիմնադրամի կողմից ցուցաբերվող աջակցության շրջանակն ընդլայնվել է՝ ներառելով ևս 19 տարվա դեպքերը: 2018-ի մայիսի դրությամբ հիմնադրամը փոխհատուցում էր միայն 2017 թվականի հունվարի 1-ից հետո տեղի ունեցած դեպքերը: Բացի այդ, կառավարության կողմից հավանության է արժանացել և ԱԺ է ներկայացվել օրենսդրական նախագիծ, որի համաձայն` օրենքով սահմանված զինծառայողների կյանքին կամ առողջությանը պատճառված վնասների հատուցման դեպքերի շարքում ներառվելու են նաև մարտական հերթապահության մեջ չգտնվող զինծառայողների կյանքին և առողջությանը՝ հակառակորդի նախահարձակ գործողությունների արդյունքում պատճառված վնասների հատուցման իրավունքը:
54. Զինթոշակառուների բնակարանային կարիքները հոգալու համար ընդհանուր առմամբ 2018, 2019 թվականներին հատկացվել է ավելի քան 8 միլիարդ դրամ: Ծրագրի իրականացումը ընթացքի մեջ է: ՀՀ ՊՆ բնակարանաշինության ծրագրով արդեն շահագործման է հանձնվել 3 բնակելի շենք Գորիսում (20 բնակարան), Սիսիանում (28 բնակարան) և Վայքում (44 բնակարան):
55. 2019-ի ընթացքում Հայաստանի Բարձրագույն որակավորման կոմիտեի կողմից հաստատվել է թվով 6 դոկտորական և 216 թեկնածուական գիտական աստիճան։ Գիտական աստիճաններ պաշտպանողների թիվը նախորդ տարիների համեմատությամբ էականորեն կրճատվել է, մասնավորապես՝ 2018-ին պաշտպանվել էր 42 դոկտորական և 317 թեկնածուական աստիճան, իսկ 2017-ին՝ 41 դոկտորական և 353 թեկնածուական աստիճան։
56. 2019-ին ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության ենթակայության թանգարաններ է այցելել 1 մլն. 230 հազար այցելու, ինչը 18%-ով կամ 18.6 հազարով ավել է, քան 2018 թվականին թանգարաններ այցելած մարդկանց թիվը, և 33%-ով կամ 30.7 հազարով ավել է, քան 2017 թվականին թանգարաններ այցելած մարդկանց թիվը: Ամանորյա ոչ աշխատանքային օրերին 14 հազար 662 մարդ է այցելել այդ օրերին աշխատող թանգարաններ: 11 հազար 916-ը տոմս են գնել, իսկ 2.746 մինչև 18 տարեկան անձինք օգտվել են Կառավարության սահմանած անվճար մուտքի իրավունքից:
57. Ներդրել ենք տարին դասական համերգով ամփոփելու ավանդույթ, որն ընդունված է որոշ երկրներում: Դեկտեմբերի 31-ին Հայաստանի պետական սիմֆոնիկ նվագախումբը լեփ-լեցուն դահլիճում հանդես եկավ տոնական համերգով: Տոնական օրերին փոքրերի, մեծահասակների և ընտանիքով այցելելու համար կազմակերպվել է շուրջ 20 ներկայացում: Ամանորի օրերին 25%-ով աճել է թատրոններ հաճախողների թիվը. 2019 թվականի դեկտեմբերի 29-ից մինչև 2020 թվականի հունվարի 7-ը Հայաստանում գործող թատրոններ այցելել է 54.802 մարդ, որից 51.014-ը գնել է տոմս, 3.788-ը ներկայացել է հրավիրատոմսով:
58. 700 միլիոն դրամով աճել է հետևյալ մշակութային հաստատությունների ֆինանսավորումը, որի արդյունքում նրանք դառնում են ամբողջությամբ պետության կողմից ֆինանսավորվող.
• Հայաստանի ազգային պետական երգչախումբ,
• Ազգային ֆիլհարմոնիկ նվագախումբ,
• Պետական սիմֆոնիկ նվագախումբ,
• Կոմիտասի անվան ազգային քառյակ,
• Հայաստանի ազգային ջազ նվագախումբ,
• Կամերային երաժշտության ազգային կենտրոն՝ «Հովեր»,
• «Տաղարան» համույթ,
• Երևանի պետական կամերային երգչախումբ,
• Կամերային նվագախումբ,
• Կամերային երգչախումբ:
59. Սևանից ջրառը նվազագույնն է վերջին 10 տարիների համար. Սևանա լճից ոռոգման նպատակով բաց է թողնվել 143.8 մլն. խորանարդ մետր ջուր, ինչը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ պակաս է 56 մլն. խորանարդ մետրով: Նման դրական ցուցանիշ չի արձանագրվել 2010 թվականից ի վեր: Օրենքով նախատեսված 170 մլն. խորանարդ մետր ջրից 26,140 մլն խորանարդ մետր պակաս է բաց թողնվել: Օրենսդրական փոփոխության արդյունքում Սևանա լճից հավելյալ ջրառ իրականացնելու համար Կառավարությունն Ազգային ժողովին կարող է դիմել միայն այն դեպքում, եթե պաշտոնապես երաշտ է հայտարարել:
60. 2019-ի առաջին 9 ամիսների ընթացքում Հայաստանում էլեկտրաէներգիայի սպառումը 2018-ի համեմատ ավելացել է 5.8%-ով: Հատկանշական է, որ նախորդ տարվա հունվար-նոյեմբեր ամիսներին արևային էլեկտրակայանների կողմից արտադրված էլեկտրաէներգիայի ծավալը նախորդ տարվա համեմատ ավելացել է 2.6 անգամ, իսկ հողմային էլեկտրակայանների արտադրանքը՝ 2.1 անգամ:
61. Շրջակա միջավայրի նախարարությունը մեկնարկել է 2.5 մլն. դոլար արժողությամբ նոր միջազգային դրամաշնորհային ծրագիր, որը կիրականացվի «Խոսրովի անտառ» պետական արգելոցի և «Դիլիջան» ազգային պարկի հարակից Դիլիջան, Ֆիոլետովո, Մարգահովիտ և Ուրցաձոր համայնքներում: Ծրագիրը ունի սոցիալ-տնտեսական բովանդակություն՝ անտառամերձ տարածքների բնակիչներին եկամտի այլ աղբյուրներ ի ցույց դնելու և այս հարցում նրանց աջակցելուն միտված: Կառավարության մշակած «10 մլն. ծառատունկի» ծրագիրը, որի նպատակն է մինչև 2020-ի հոկտեմբերի 10-ը Հայաստանի ամբողջ տարածքում տնկել 10 մլն. ծառ, արդեն գործնական փուլ է մտել: Որոշ ընկերություններ արդեն պատրաստակամություն են հայտնել մասնակցելու ծառատունկին, տնկիներ ձեռք բերելու համար համաձայնություն է ձեռք բերվել Իրանի, Բելառուսի, Ռուսաստանի, Ղազախստանի ու Վրաստանի հետ։ 2019-ին առաջին անգամ պետբյուջեից անտառվերականգնման և անտառապատման աշխատանքների կատարման նպատակով «ՀայԱնտառ» ՊՈԱԿ-ին հատկացվել է 424 մլն. դրամ, որի շրջանակներում իրականացվել են հետևյալ աշխատանքները.
• 150 հա անտառապատում, որից 10 հա ցանքսի, 140 հա` տնկման միջոցով,
• 200 հա բնական վերաճի օժանդակում հանքայնացման միջոցով,
• 460 հա կոճղաշիվային վերականգնման աջակցում,
• 26 հա նախորդ տարիներին հիմնադրված անտառմշակույթների լրացում,
• 5,8 հա տնկարանի ցանքս,
• 28000 կգ անտառային սերմերի մթերում։
Գնվել է`
• 8 տրակտոր
• 8 անտառային գութան
• 8 գյուղատնտեսական գութան
• 4 փոսահատ մեքենա
• 21 տոննա տորֆ։
Աշխատանքների իրականացման համար 940 աշխատակից ընդունվել է սեզոնային աշխատանքի:
62. 2019 թվականին 2017-ի համեմատ փայտածուխի ներկրումը Հայաստան աճել է 6.2 անգամ, կամ ավելի քան 500%-ով: Ներմուծող ընկերությունների թիվը աճել է 22.6%-ով (2017-ին 53 ընկերություն, 2018-ին` 65 ընկերություն): Ինչ վերաբերվում է շինափայտին, 2019 թվականի տասը ամիսների կտրվածքով ներմուծվել է նույնքան շինափայտ, ինչ ողջ 2018 թվականի ընթացքում: Իսկ 2017-ի ամբողջ տարվա համեմատ այս տարվա տասը ամիսներին ավել է ներկրվել 77%-ով ավելի շինափայտ, իսկ ներմուծող ընկերությունների թիվը ավելացել է 51.4%-ով կամ 70 ընկերությունով՝ 206 ընկերություն նախկին 136-ի փոխարեն: Այս թվերը նշանակում են, որ Հայաստանի անտառների պահպանությանն ուղղված Կառավարության քաղաքականությունն արդյունավետ է: Այդ թվում՝ հաղթահարվել են վերը նշված շուկաներում մենաշնորհային դրսևորումները:
63. Վերջին ամիսներին Հայաստանում ընթանում են հնամաշ ավտոմեքենաների թափքերի ուտիլիզացման ակտիվ աշխատանքներ: 2019-ի օգոստոս-դեկտեմբեր ամիսների ընթացքում հավաքվել է շուրջ 21.000 լքված մեքենայի կմախք: Այս ուղղությամբ աշխատանքները շարունակվում են:
64. Հատուկ քննչական ծառայության 2019 թվականի գործունեության ընթացքում վերականգնված գումարը կազմել է 4 միլիարդ 331.9 միլիոն դրամ: Միայն նախորդ տարվա վերականգնված գումարը 7 անգամ ավել է, քան նախորդ 11 տարիների ընթացքում ծառայությունում քննված քրեական գործերով վերականգնված գումարը միասին վերցրած, որը կազմել է 597.6 միլիոն դրամ: Ընդ որում, սա միայն կանխիկ գումարով պետության բյուջե վերադարձված գումարի չափն է. դրանից բազմակի անգամ ավել չափով կալանք է դրվել մեղադրյալներին իրավաբանորեն և փաստացի պատկանող շարժական և անշարժ գույքերի, ինչպես նաև հանցագործության առարկա հանդիսացած ակտիվների վրա, որոնք կտնօրինվեն դատական ակտերով: Ծաղկաձորի «Գոլդեն փելես» հյուրանոցը դարձել է պետական, այն աճուրդի է դրվել 7,5 մլրդ. դրամ մեկնարկային արժեքով:
65. ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեի իրավական գործառույթ իրականացնող ստորաբաժանումների կողմից 2019թ-ի ընթացքում պետական բյուջե է գանձվել 62,6 մլրդ դրամ, 2018 թվականին՝ 30,6 մլրդ դրամ, 2017 թվականին՝ 26,8 մլրդ դրամ։
Իսկ քեզ դուր եկա՞վ այս փաստերը…